Uwaga na czad

Uwaga na czad.Rozpoczął się sezon grzewczy a wraz z nim wzrasta ryzyko pojawienia się śmiertelnych przypadków zatruć osób tlenkiem węgla (czadem) z uwagi na niewłaściwe eksploatowanie urządzeń grzewczych. Przyczyną tragedii może być niewiedza, zaniedbanie, czy wadliwa instalacja odprowadzania spalin.

Tlenek węgla (CO, nazwa zwyczajowa: czad) powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, w tym paliw, które występuje przy
niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze. Tlenek węgla może być również produktem spalania gazu ziemnego.


Przyczyną zatrucia czadem w większości przypadków są:

  • wadliwe lub niesprawne urządzenia grzewcze;
  • niewłaściwa eksploatacja urządzeń grzewczych;
  • niesprawne przewody kominowe w budynków;
  • niedrożna wentylacja pomieszczeń;
  • pożary.

Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla:

  • jest gazem niewyczuwalnym zmysłami człowieka (bezwonny, bezbarwny
    i pozbawiony smaku),
  • blokuje dostęp tlenu do organizmu, poprzez zajmowanie jego miejsca
    w czerwonych ciałkach krwi, powodując przy długotrwałym narażeniu
    (w większych dawkach) śmierć przez uduszenie.

Jak uniknąć zagrożenia:

  • przeprowadzać kontrole techniczne, w tym sprawdzanie szczelności przewodów kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie występowania dostatecznego ciągu powietrza;
  • użytkować sprawne technicznie urządzenia (piecyki, kuchenki, termy gazowe), zgodnie
    z instrukcją producenta;
  • nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych;
  • w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania systemów wentylacji pomieszczeń, ponieważ okna wykonane w nowych technologiach zapewniają dużą szczelność;
  • systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki;
  • często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien;
  • zainstalować czujniki alarmowe wykrywające tlenek węgla w wymienionych pomieszczeniach, w których odbywa się proces spalania;
  • w wypadku zauważenia objawów takich jak duszności, ból i zawroty głowy, nudności, które mogą być wynikiem zatrucia czadem natychmiast przewietrzyć pomieszczenie i zasięgnąć porady lekarskiej.

Objawy zatrucia:

Objawy zatrucia tlenkiem węgla zależne są od stężenia CO we wdychanym powietrzu oraz od stężenia karboksyhemoglobiny we krwi. Do najważniejszych objawów, które mogą mieć różne natężenie, należą:

  • ból głowy;
  • zaburzenia koncentracji;
  • zawroty głowy;
  • osłabienie;
  • wymioty;
  • konwulsje, drgawki;
  • utrata przytomności;
  • śpiączka;
  • zaburzenia tętna;
  • zwolniony oddech.

Jak postępować przy zatruciu czadem:

  1. Osobę, u której podejrzewa się zatrucie tlenkiem węgla, należy jak najszybciej wynieść z miejsca, w którym ulatniał się czad. Akcję może przeprowadzić także Państwowa Straż Pożarna, która dysponuje odpowiednim sprzętem izolującym drogi oddechowe.
  2. Należy jak najszybciej zapewnić dopływ świeżego powietrza do pomieszczenia.
  3. Natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe (pomoc lekarska jest konieczna!).
  4. Jeśli jest taka możliwość, jak najszybciej podać tlen osobie, która zatruła się czadem.
  5. Jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy niezwłocznie zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta, aparatem AMBU oraz wykonać masaż serca.